دیگ موتورخانه + کاربرد مزایا
دیگ موتورخانه یا بویلر ها از اجزای اصلی موتورخانه محسوب شده که با داشتن تجهیزات و اجزای مخصوص به خود روند تولید گرمایش مورد نیاز ساختمان و گرم کردن اب را با انتقال حرارت حاصل از احتراق به سیال ها انجام میدهند.دیگ موتورخانه دارای مخزنی است که اب در مجاورت حرارت حاصل از احتراق در ان قرار گرفته و گرم میشود.دیگ موتورخانه یا بویلر را طبق میزان حرارت تولید شده در ان حرارت اب خروجی در ظرفیت های مختلف دسته بندی میکنند.
دیگ موتورخانه چیست؟
عملکرد دیگ موتورخانه بر اساس اصل تبادل حرارت استوار است. سوخت (مانند گاز طبیعی، نفت سنگین، زغال سنگ، بیوماس و غیره) در داخل دیگ به وسیلهی یک مشعل سوخته میشود و حرارت تولید شده توسط سوخت به آب منتقل میشود. سپس آب گرم به صورت بخار تشکیل میشود که میتواند در سیستمهای گرمایشی، سرمایشی یا تولید برق استفاده شود.وظیفه اصلی دیگ در موتورخانه تأمین گرمایش است.دیگ با استفاده از مشعل، آب موجود در داخل خود را گرم میکند.
سپس آتش در داخل بویلر ایجاد شده و آب به دمای مورد نیاز گرم شده و به مبدلهای حرارتی هدایت میشود. در مبدلهای حرارتی، گرما به محیط داخلی ساختمان منتقل میشود. سپس آبی که گرمای خود را به محیط منتقل کرده است به دیگ بازمیگردد تا مجدداً گرم شود و این چرخه تکرار میشود. این چرخه گرمای مورد نیاز سیستمهای گرمایشی ساختمان را تأمین میکند. بنابراین، دیگ موتورخانه مسئول تولید گرما و انتقال آن به سیستمهای گرمایشی است.
انواع دیگ موتورخانه
دیگ موتورخانه بر اساس کارکرد دارای دو نوع دیگ اب گرم و دیگ بخار است :
دیگ اب گرم : دیگ اب گرم موتورخانه اب وارد شده به بویلر را در مجاورت گرمای حاصل از احتراق حرارت داده و با هدایت ان باعث گرم شدن اب لوله ها میشود. به این نوع دیگ موتورخانه دیگ اب گرم میگویند.
دیگ بخار: در صورت ورود اب به درون محفظه دیگ و دریافت حرارت بالا و تبدیل شدن اب به بخار در محفظه ی دیگ به ان دیگ بخار میگویند.
دیگ فولادی
دیگ فولادی (دیگ آبگرم فولادی) از انواع دیگ های موتورخانه هستند که جنس به کار رفته در بدنه ی انها از آلیاژ و لوله های از جنس فولاد است.دیگ فولادی در مقایسه با دیگ های چدنی راندمان بالاتری دارند. میزان بالای تحمل فشار کاری قابلیت حمل شوک حرارتی در دیگ فولادی بسیار بالاست.دیگ فولادی دارای قابلیت عملکرد نامحدود با هر سوختی هستند.
از اجرای اصلی به کار رفته در دیگ فولادی میتوان به بدنه اصلی دیگ صفحات نگهدارنده و اتصالات لوله ها لوله های انبساط شیراطمینان اتصالات محل عایق دودکش شاسی ها درب ها محفظه اشاره کرد. دیگ فولادی به دلیل راندمان بسیار بالای خود و ظرفیت عملکرد نامحدود ان در مجتمع های مسکونی بزرگ هتل ها برج ها مجتمع های ورزشی و.. کاربرد دارند. در این نوع بویلر، بخش اصلی که با شعلههای سوخت در داخل آن تعامل دارد، از جنس فولاد ساخته شده است.
بویلر فولادی به دلیل مقاومت بالا در برابر فشار و حرارت، دارای مصرف سوخت کمتری نسبت به بویلر چدنی است و به علاوه به دلیل طراحی و ساختار سادهتر، بهراحتی قابل نصب و استفاده است. با این حال، در برابر خوردگی و سایر فرآیندهای شیمیایی، بویلر فولادی کمی ضعیفتر از بویلر چدنی است. همچنین برخی از بویلرهای فولادی قابلیت تولید بخار با فشار بالا را ندارند و در نتیجه برای برخی کاربردها مناسب نیستند.
درباره ظرفیت دیگ های فولادی آب گرم و آب داغ نیز باید گفت که آنها در ظرفیت های مختلفی تولید می شوند که بسته به نیاز صنعتی و مصرف کننده، می توانند بین 5000 تا 50000000 کیلو کالری بر ساعت باشد.در نهایت، برای جلوگیری از انفجارات احتراق مشعل در دیگ های فولادی آب گرم و آب داغ، سیستم و دریچه انفجار نصب می شود که در صورت لزوم، اتاق داخلی دیگ را به سرعت خنک می کند و جلوی گسترش انفجار را می گیرد.
بویلر چگالشی یا دیگ کندانسینگ
بویلر چگالشی یا دیگ کندانسینگ (Condensing Boiler)، یک نوع بویلر است که با بهرهگیری از فرآیند کندانساسیون، انرژی بیشتری از سوخت به دست میآورد. بویلر چگالشی (یا دیگ کندانسینگ) با بهرهگیری از تبدیل بخار آب به آب مایع (کندانس)، میتواند گرمای نهانی را که در بویلرهای معمولی بهصورت پسماند تلف میشود، جذب کند و از آن استفاده کند. بهاینترتیب بازدهی بویلر افزایش مییابد و از انرژیهای پنهان استفاده میشود که در بویلرهای معمولی از بین میرود.
بویلر چگالشی یا دیگ کندانسینگ، از نوع بویلرهای صنعتی است که در آن از بخار آبی که در محصولات احتراق گازها وجود دارد، به عنوان یک منبع گرمایی استفاده میشود. این نوع بویلرها از طریق کندانسه کردن بخار آب، گرمای نهان موجود در آن را به آب منتقل میکنند و از آن برای گرمایش آب و هوا استفاده میکنند. با استفاده از این تکنولوژی، بازدهی بویلر حدود 10 تا 12 درصد افزایش مییابد و در نتیجه میزان مصرف سوخت و انتشار گازهای آلاینده کاهش مییابد.
در بویلرهای معمولی، بخار آب از محصولات احتراق بوده و در نتیجه پس از بالا رفتن دما، از دودکش خارج میشود. اما در بویلر چگالشی، بخار آب به آب مایع (کندانس) تبدیل شده و گرمای نهان موجود در بخار، به آب منتقل میشود و از این طریق میزان بازدهی و کارایی بویلر به طور چشمگیری افزایش مییابد. در واقع، این نوع بویلر میتواند حدود 10 تا 12 درصد انرژی بیشتری را از سوخت به دست آورده و در عین حال، میزان آلایندگی هوا را کاهش دهد.
مزایا و معایب دیگ فولادی
مزایای دیگهای فولادی به طور کلی شامل موارد زیر است:
تحمل فشار کاری بالا: دیگهای فولادی برای سیستمهای گرمایشی با فشار کار بالا مناسب هستند، مانند ساختمانهای بزرگ چندطبقه و برجها. ساختار محکم و قوی فولاد، قابلیت تحمل فشارهای بالا را فراهم میکند.
عمر مفید بیشتر: دیگهای فولادی معمولاً دارای عمر مفید بیشتری نسبت به دیگهای چدنی و دیگر مواد ساختمانی هستند. فولاد با کیفیت مناسب و مقاومت بالا در برابر زنگزدگی و خوردگی، میزان خرابی و نیاز به تعمیرات را کاهش میدهد.
مقاومت در برابر شوک حرارتی: دیگهای فولادی به دلیل خواص مکانیکی و حرارتی فولاد، مقاومت بالایی در برابر شوکهای حرارتی و تغییرات زیاد دما دارند. این ویژگی آنها را برای سیستمهای گرمایشی با تغییرات دمای آب رفتوبرگشتی مناسب میسازد.
ظرفیت گرمایشی بالا: دیگهای فولادی عموماً ظرفیت گرمایشی بالایی دارند و محدودیت کمتری در ارائه حرارت به سیستم دارند. این امکان را فراهم میکند که به طور موثر در ارائه حرارت برای نیازهای گرمایشی متنوع استفاده شوند.
با در نظر گرفتن این مزایا، دیگهای فولادی میتوانند به عنوان یک گزینه قوی برای برخی از کاربردهای گرمایشی با فشار کار بالا و نیاز به ظرفیت گرمایشی بالا در نظر گرفته شوند.
معایب دیگ فولادی
در این بخش قصد داریم تا به بررسی معایب دیگ فولادی بپردازیم. از معایب دیگ فولادی میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
حملونقل پیچیده: به دلیل اینکه دیگهای فولادی یکتکه هستند (در برخلاف دیگهای چدنی که قابل جداشدن هستند)، در زمان حملونقل نیاز به ابزارها و تجهیزات خاص مانند جرثقیل دارند. این میتواند دردسرهای اضافی و هزینهبر باشد.
قیمت بالاتر: عموماً قیمت دیگهای فولادی نسبت به دیگهای چدنی بالاتر است. این میتواند یک عامل محدودکننده در انتخاب دیگ مناسب باشد، به ویژه در صورتی که محدودیت بودجه وجود داشته باشد.
هزینه تعمیرات بیشتر: در مقایسه با دیگهای چدنی، هزینه تعمیرات دیگهای فولادی معمولاً بیشتر است. این ممکن است به دلیل پیچیدگی ساختار و نیاز به استفاده از متخصصین مجرب در عملیات تعمیر و نگهداری باشد.
عدم تغییر قابلیت تنظیم ظرفیت: به طور معمول، در دیگهای فولادی قابلیت تنظیم ظرفیت گرمایشی به راحتی وجود ندارد. بنابراین، برای تغییر ظرفیت گرمایشی دیگ، نیاز به تغییر و اصلاحات جدیدی در سیستم وجود دارد.
خطر زنگزدگی و خوردگی: همانند دیگهای چدنی، دیگهای فولادی نیز ممکن است در معرض زنگزدگی و خوردگی قرار بگیرند، که میتواند منجر به سوراخ شدن دیگ و خرابی آن شود. این نیازمند نگهداری و تعمیرات منظم و مناسب است.
انتخاب دیگ مناسب جهت استفاده ی بهینه تر از کارکردهای آن باید بر اساس نیاز شما صورت بگیرد. بهترین روش انتخاب بویلر مناسب با نیازهای شما ، مشاوره گرفتن از متخصصین در این زمینه است. مجموعه ی آراز صنعت به عنوان مجموعه پیشگام در زمینه ی تولید انواع دیگ موتورخانه ، آماده ی ارائه ی مشاوره خرید دیگ موتورخانه به متقاضیان عزیز است. جهت دریافت مشاوره با شماره پشتیبانی تماس بگیرید.
اجزای دیگ موتورخانه
اجزای دیگ موتورخانه (بویلر) ارائه داده شده، به شرح زیر است:
مشعل (Burner): مشعل وظیفه ایجاد اشتعال در داخل محفظه احتراق دیگ را دارد. در این قسمت، مقدار مشخصی از هوا و سوخت به همراه یکدیگر ترکیب شده و در آن می سوزند.
محفظه احتراق یا جعبه آتش (Combustion Chamber or Firebox): این محفظه در داخل دیگ قرار دارد و توسط اشتعال مشعل، گرم میشود. دمای ماکزیمم در این محفظه به مقدار حدود 100 درجه سانتیگراد میرسد.
مبدل حرارتی (Heat Exchanger): مبدل حرارتی پس از گرم شدن توسط مشعل، وظیفه انتقال گرما به آب داخل دیگ را برعهده دارد. در این قسمت، حرارت تولید شده در محفظه احتراق به آب منتقل میشود تا آب گرم شود.
آکوستات (Aquastat): آکوستات یک حسگر است که دمای داخل دیگ را نظارت و کنترل میکند. بر اساس دمای تشخیص داده شده، به مشعل اجازه روشن و خاموش شدن میدهد.منبع انبساط (Expansion Tank): این مخزن کوچک در بویلر وجود دارد و سیستم را در برابر افزایش فشار محافظت میکند. در هنگام افزایش حجم آب به علت گرم شدن، آب به منبع انبساط منتقل میشود و در آن ذخیره میشود.
شیر برگشتی (Return Valve): شیر برگشتی به آب اجازه میدهد در یک جهت مشخص جریان داشته باشد. به عبارت دیگر، وظیفه این شیر ایجاد جریان برگشتی برای آب سرد به داخل بویلر است.
پمپ سیرکولاتور (Circulator Pump): پمپ سیرکولاتور مسئول کنترل فشار آب و انتقال آب گرم به چندین نقطه خروجی است. این پمپ برای حرکت آب گرم در سیستم گرمایشی استفاده میشود.
لولههای رفت (Supply Pipes): این لولهها آب گرم یا آب داغ را به نقاط توزیع در سیستم منتقل میکنند.
لولههای برگشتی (Return Pipes): وظیفه لولههای برگشتی، انتقال آب سرد به داخل بویلر برای گرم شدن مجدد آن است. این لولهها آب سرد را از نقاط بازگشت به بویلر منتقل میکنند.
منبع: عرصه 3